مینا راشد (Rashid Yachts & Marina)
مینا راشد یک منطقه ساحلی تاریخی در دبی است که اکنون در حال بازآفرینی به‌عنوان یک جامعه‌ی مسکونی-تفریحی لوکس توسط شرکت اعمار است. نام این منطقه از شیخ راشد بن سعید آل مکتوم گرفته شده که پدر حاکم فعلی دبی بوده که نقش مهمی در توسعه‌ی دبی ایفا کرده و بعنوان «معمار دبی جدید» شناخته می‌شود. مینا راشد در سال ۱۹۷۲ به‌عنوان نخستین بندر تجاری مدرن دبی افتتاح شد. در حال حاضر با مشارکت اعمار و شرکت P&O Marinas (زیرمجموعه‌ی دی‌پی ورلد)، پروژه‌ی عظیمی برای تبدیل این بندر تاریخی به یک مقصد ساحلی به سبک «ریویرا» در دست اجراست. چشم‌انداز این طرح ایجاد یک مارینای جهانی، مجموعه‌ای از اقامتگاه‌های ساحلی، مراکز خرید و تفریحی، و احیای زندگی دریایی در قلب تاریخی دبی است که در عین حفظ میراث دریایی، سبک زندگی مدرن و مجللی را معرفی می‌کند.
تاریخچه و اهمیت میناء راشد
مینا راشد (بندر راشد) تحت رهبری شیخ راشد بن سعید آل مکتوم ساخته شد و افتتاح آن در سال ۱۹۷۲ دبی را از یک شهر تجاری کوچک به یک بندر مهم میان شرق و غرب تبدیل کرد. این بندر که به افتخار شیخ راشد نامگذاری شده است، در سال‌های ابتدایی فعالیت خود پذیرای کشتی‌های تجاری، کشتی‌های رو-رو و کشتی‌های مسافری بود. با توسعه‌ی بندر جبل علی در دهه ۱۹۸۰، بخش عمده‌ی عملیات باری به بندر جدید منتقل شد و نقش میناء راشد به‌تدریج به ترمینال کشتی‌های کروز تغییر پیدا کرد؛ تا جایی که تا سال ۲۰۱۸ کلیه‌ی عملیات کانتینری از این بندر خارج شد و تمرکز اصلی آن بر گردشگری کروز قرار گرفت. حضور کشتی اقیانوس‌پیمای ملکه الیزابت دوم (QE2) در این بندر از سال ۲۰۰۸ – که پس از چهار دهه حضور در دریاهای آزاد و هنگام بازنشستگی به دبی منتقل شد – بر اهمیت تاریخی میناء راشد افزود. این کشتی افسانه‌ای پس از نوسازی، در سال ۲۰۱۸ به‌عنوان یک هتل شناور ۱۳ طبقه در بندر مینا راشد افتتاح شد و اکنون به‌عنوان بخشی از جاذبه‌های گردشگری و میراثی در قلب پروژه‌ی جدید قرار دارد.
طرح بازآفرینی بندر راشد توسط اعمار – حال و آینده
در سال ۲۰۱۹، شرکت اعمار با همکاری P&O Marinas (وابسته به دی‌پی ورلد) از طرح جامع بازآفرینی مینا راشد رونمایی کرد؛ پروژه‌ای ۲۵ میلیارد درهمی (این بودجه در سال ۲۰۱۹ اعلام شد) که این منطقه‌ی بندری تاریخی را به یک شهرک ساحلی مدرن و مجلل تبدیل می‌کند. این توسعه‌ی جدید که با نام تجاری «راشید یات اند مارینا» معرفی شده، قرار است با الهام و به سبک گردشگاه‌های ساحلی ریویرا (مشابه مونت کارلو، پورتوفینو و پورتو سروو) طراحی شود و در آن مجموعه‌ای منحصر‌به‌فرد از امکانات تفریحی، گردشگری و مسکونی فراهم گردد.
بر اساس برنامه‌های اعلام‌شده، میناء راشد میزبان یک مرکز خرید و سرگرمی بزرگ با عنوان «The Dubai Mall by the Sea» خواهد بود که فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و مراکز تفریحی را در محیطی ساحلی ارائه می‌دهد. همچنین یک کلوب قایقرانی شناور ویژه‌ی صاحبان قایق‌های تفریحی در مارینا ایجاد می‌شود. از دیگر جاذبه‌های چشمگیر این پروژه، طراحی و ساخت طولانی‌ترین استخر روباز (کانال پول) دبی در کنار همین ساحل است که تجربه‌ی کم‌نظیری را برای ساکنان رقم خواهد زد.
علاوه بر موارد فوق، طرح توسعه‌ی میناء راشد شامل فضاهای سبز و بوستان‌های متعدد، مسیرهای پیاده‌روی در کنار آب، یک میدان به سبک ونیزی با کافه‌ها و رستوران‌های روباز مشرف به دریا، و نیز امکانات فرهنگی شاخصی مانند گالری‌های هنری، یک تئاتر و یک موزه خواهد بود. کانال آب به طول ۵۰۰ متر که دو سوی آن را درختان نخل و آلاچیق‌ها زینت می‌دهد از میان این منطقه عبور خواهد کرد. همچنین یک پل عابر پیاده‌ی اختصاصی، خانه‌ی تاریخی شیخ سعید آل مکتوم (در منطقه‌ی‌شندقه) را به بخش فرهنگی جدید میناء راشد متصل می‌کند، که این ابتکار، پیوندی نمادین میان بافت تاریخی دبی و توسعه‌ی مدرن ایجاد خواهد کرد.
در قلب این پروژه، یک مارینای پیشرفته با ۴۳۰ اسکله‌ی پهلوگیری احداث می‌شود که بزرگ‌ترین مارینای خاورمیانه خواهد بود و قابلیت پذیرش بزرگ‌ترین کشتی‌های تفریحی جهان را خواهد داشت. بدین‌ترتیب دبی موقعیت خود را به‌عنوان قطب برتر کروز و قایق‌های تفریحی بیش از پیش تثبیت خواهد کرد.
تثبیت خواهد کرد. کشتی هتل تاریخی QE2 نیز به‌عنوان مرکز ثقل این مارینا باقی می‌ماند و در کنار آن مجموعه‌ای از اقامتگاه‌های مسکونی با ارتفاع متوسط ساخته می‌شود که مشرف به خط آب و مناظر شهری دبی هستند.
سبک زندگی و امکانات در میناء راشد
مینا راشد قرار است سبک زندگی ساحلی منحصربه‌فردی را ارائه دهد که تلفیقی از رفاه مدرن و حال‌وهوای دریایی است. وجود یک مارینای وسیع در قلب پروژه و امکانات مربوط به کلوپ‌های قایقرانی و تفریحات دریایی، این منطقه را به بهشتی برای دوستداران کشتیرانی و ورزش‌های آبی تبدیل می‌کند. ساکنان می‌توانند از قدم‌زدن در اسکله‌ها و مسیرهای پیاده‌روی مشرف به آب لذت ببرند؛ مسیرهایی که در دو طرف خود میزبان کافه‌های دنج، رستوران‌های مجلل و فروشگاه‌های بوتیک خواهند بود و فضای پرجنب‌وجوشی را در روز و شب خلق می‌کنند.
خط ساحل از دیگر مزایای زندگی در این منطقه است؛ ساکنان می‌توانند کنار دریا از مناظر آن لذت ببرند. پارک‌ها و فضاهای سبز زیبا نیز در گوشه‌وکنار این شهرک طراحی شده‌اند تا محیطی مناسب برای پیک‌نیک، ورزش و تفریح خانوادگی فراهم آورند.
وجه تمایز سبک زندگی در میناء راشد آن است که ترکیبی از زندگی لوکس معاصر و میراث فرهنگی دبی را به‌طور همزمان در بر دارد. حضور موزه‌ها و گالری‌های هنری در کنار یک تئاتر در این مجموعه بدان معناست که فعالیت‌های فرهنگی و هنری بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره ساکنان خواهد بود. همچنین وجود کشتی تاریخی QE2 (به‌عنوان هتل و موزه) در میان این منطقه، یادآور گذشته‌ی پر افتخار دریایی دبی است و جذابیت ویژه‌ای به محیط می‌بخشد.
در مجموع، پیش‌بینی می‌شود حال‌وهوای زندگی در میناء راشد با بنادر تفریحی مشهور جهان قابل مقایسه است و بسیاری آن را هم‌تراز و حتی فراتر از مقاصدی نظیر مونت کارلو می‌دانند که تلفیقی از زرق و برق، تفریحات ساحلی و ماجراجویی‌های دریایی را به ارمغان می‌آورند. چنین سبک زندگی منحصربه‌فردی، میناء راشد را به یکی از متمایزترین و جذاب‌ترین مناطق مسکونی دبی بدل خواهد کرد.
ارزش سرمایه‌گذاری و چشم‌انداز گردشگری
پروژه‌ی میناراشد از دیدگاه سرمایه‌گذاری و گردشگری نیز دارای اهمیت فراوان است. املاک ساحلی همواره در دبی تقاضای بالایی داشته‌اند و حضور اعمار به‌عنوان سازنده‌ی پروژه، از بابت کیفیت ساخت و جذابیت سرمایه‌گذاری اطمینان خاطر ایجاد می‌کند؛ به‌طوری‌که انتظار می‌رود این پروژه فرصت‌های سرمایه‌گذاری پرسودی را برای خریداران داخلی و بین‌المللی فراهم آورد.
حتی در دوره‌هایی که بازار ملک با کاهش رونق مواجه بود، دبی بر روی پروژه‌های بزرگ تفریحی-گردشگری مانند میناء راشد سرمایه‌گذاری کرده است تا از این طریق گردشگران و سرمایه‌گذاران بیشتری را جذب کند. این رویکرد نشان‌دهنده‌ی اعتماد به چشم‌انداز بلندمدت چنین توسعه‌هایی است.
همچنین قرار گرفتن این منطقه در مجاورت ترمینال کروز دبی یک مزیت استراتژیک محسوب می‌شود. تلفیق این زیرساخت گردشگری با پروژه‌ی اعمار بدین معناست که میناء راشد به یکی از نخستین تصاویری تبدیل می‌شود که گردشگران دریایی از دبی تجربه می‌کنند و امکانات جدید (از مراکز خرید گرفته تا تفریحات ساحلی) می‌تواند مدت اقامت و میزان هزینه‌کرد این گردشگران در دبی را افزایش دهد.
این امر تأثیر مثبتی بر صنعت گردشگری امارت داشته و در کنار آن جذابیت ملک‌های واقع در میناء راشد را برای سرمایه‌گذاران (از منظر بازده اجاره و رشد ارزش) بیشتر می‌کند. به گفته‌ی مقامات، توسعه‌ی میناء راشد نقش مهمی در تقویت موقعیت دبی به‌عنوان قطب برتر کشتیرانی تفریحی در خاورمیانه خواهد داشت و به یک محرک اقتصادی جدید برای شهر تبدیل خواهد شد.
از این رو، میناء راشد نه‌تنها میراث دریایی دبی را حفظ می‌کند، بلکه با کاربری جدید خود ارزشی افزوده برای آینده‌ی اقتصاد گردشگری و بازار املاک دبی خلق خواهد کرد.
نقش اعمار در توسعه‌ی بندر راشد دبی
نقش شرکت اعمار در تحقق این پروژه، اساسی است. اعمار که تجربه‌ی توسعه‌ی پروژه‌های شاخصی همچون برج خلیفه و داون‌تاون را در کارنامه دارد، تخصص خود را این‌بار معطوف احیای یک منطقه‌ی قدیمی دبی کرده است تا آن را با نیازهای شهر مدرن سازگار کند.
محمد العبار، رئیس هیئت مدیره‌ی اعمار، از این پروژه به‌عنوان آغاز فصل جدیدی در داستان پیشرفت دبی یاد کرده و تأکید نموده که با مینا راشد، «در حال خلق شهری آینده‌گرا هستیم» که به چشم‌انداز تعیین‌شده توسط حاکمیت دبی برای رشد اقتصادی پایدار کمک خواهد کرد.
این دیدگاه منعکس‌کننده‌ی رویکرد کلان دبی است که زیرساخت‌های قدیمی را نه تخریب، بلکه بازآفرینی می‌کند و میراث گذشتگان را به موتور محرکه‌ی جدیدی برای آینده تبدیل می‌سازد. خود نام مینا راشد که از حاکم فقید دبی، شیخ راشد بن سعید (معمار دبی مدرن) گرفته شده است، یادآور همین پیوند گذشته و آینده است.
رؤیایی که شیخ راشد با احداث این بندر در نیم قرن پیش پایه‌گذاری کرد، اکنون تحت هدایت فرزندش شیخ محمد بن راشد آل مکتوم و با ابتکار عمل شرکت اعمار به شکلی نوین متجلی می‌شود. مینا راشد (راشید یاتس اند مارینا) پس از تکمیل، به یکی از معتبرترین نشانی‌های دبی بدل خواهد شد که در آن تاریخ پرافتخار شهری با نوآوری‌های معاصر در هم می‌آمیزد و الگوی موفق دیگری از توسعه‌ی شهری پایدار به رهبری اعمار رقم می‌خورد.
چشم‌انداز آینده و جایگاه مینا راشد در استراتژی شهری دبی
مینا راشد در برنامه توسعه آینده اعمار و شهر دبی جایگاهی محوری دارد. این پروژه بخشی از رویکرد کلان دبی برای بهره‌برداری از نوار ساحلی تاریخی در جهت ایجاد قطب‌های جدید زندگی و گردشگری است. شرکت اعمار برنامه‌ریزی کرده است که مینا راشد را به یک شهر ساحلی به سبک ریویرا تبدیل کند؛ چشم‌اندازی که یادآور مقصدهایی همچون مونت‌کارلو و پرتوسروو در مدیترانه است.
بر اساس اعلام اعمار، این توسعه عظیم در زمینی به وسعت حدود ۶٫۸ میلیون فوت مربع اجرا می‌شود و متشکل از ۷ ناحیه چندمنظوره خواهد بود. در این نواحی ترکیبی از فضاهای مسکونی لوکس، مراکز تجاری، تفریحی و اقامتی پیش‌بینی شده که همگی در کنار زیرساخت‌های بندری موجود، یک اکوسیستم شهری ساحلی کاملاً نوین را به‌وجود می‌آورند.
چشم‌انداز نهایی مینا راشد تبدیل شدن به «جواهر ساحلی دبی» و یکی از شناخته‌شده‌ترین مقاصد ساحلی جهان است. با تکمیل تمامی فازهای پروژه در سال‌های آتی، این منطقه شامل مرکز خرید بزرگ کنار دریا، مارینای مجهز با ۴۳۰ محل پهلوگیری، کانال آبی ۵۰۰ متری، پارک‌ها و اماکن تفریحی، هتل‌ها و مراکز فرهنگی شاخص خواهد بود. چنین ترکیبی، مینا راشد را به نمونه‌ای کم‌نظیر از یک توسعه شهری ساحلی همه‌جانبه بدل می‌کند.
از دیدگاه استراتژی شهری دبی، احیاء بندر راشد و تبدیل آن به یک کانون جدید زندگی شهری، گامی مهم در جهت تمرکززدایی از مرکز شهر و توزیع متوازن توسعه در پهنه امارت محسوب می‌شود. مینا رشید در مجاورت منطقه تاریخی بندرگاه و کرانه‌ی خور دبی واقع شده و دروازه‌ی منطقه دیره/بردبی به‌شمار می‌آید؛ منطقه‌ای که از قدیمی‌ترین بخش‌های شهر است. اکنون با این پروژه، حیات تازه‌ای به این بخش از شهر دمیده خواهد شد و ترکیب بافت تاریخی با توسعه‌ی مدرن، جلوه‌ای یگانه به سیمای شهری دبی خواهد افزود.
این طرح همچنین به تحقق اهداف تنوع‌بخشی اقتصادی دبی کمک می‌کند؛ به نحوی که با افزایش گردشگران، رونق کسب‌وکارهای مرتبط با مارینا و کروز، و جذب سرمایه‌گذاری در بخش املاک، وابستگی به درآمدهای سنتی کاهش و منابع درآمد پایدار شهری تقویت می‌گردد.
به طور خلاصه، مینا راشد در راهبرد بلندمدت دبی نقش یک قطب دریایی-شهری پیشرو را ایفا خواهد کرد. برنامه‌های توسعه اعمار نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری قابل توجهی برای افزودن پروژه‌های جدید در این منطقه در نظر گرفته شده است و هر یک از این پروژه‌ها پتانسیل آن را دارند که ارزش افزوده و شهرت بین‌المللی مینا راشد را بالاتر ببرند.
مدیران اعمار تأکید کرده‌اند که این پروژه به‌عنوان بخش مهمی از پورتفولیوی پروژه‌های شهری اعمار (در کنار مناطقی همچون دبی‌مارینا، دبی‌کریک هاربر و ساحل جمیرا) جایگاه ویژه‌ای دارد. با تکمیل توسعه مینا راشد در اواخر دهه جاری میلادی، انتظار می‌رود این منطقه یکی از قطب‌های سکونت لوکس و گردشگری دریایی خاورمیانه و جهان باشد و نقش اساسی در تحقق چشم‌انداز شهری دبی ایفا کند.
